ڪراچي (14 نومبر): جمعي ڏينهن ڪراچيءَ ۾ ڏاڍو جوش، جذبو ڏٺو ويو جڏهن پاڪستان جي راندين جي جنم ڀومي هن شهر ۾ 35هين نيشمل گيمز 2025 جي شاندار ٽارچ ريلي تقريب جو اهتمام ڪيو ويو جنهن ۾ سنڌ جي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه مشعل کڻي تقريب جو باقاعدي افتتاح ڪيو۔ هي راندين جا مقابلا 6 کان 13 ڊسمبر تائين ڪراچيءَ جي 24 معياري جايين تي منعقد ٿيندا۔ هي شاندار تقريب مزارِ قائد تي منعقد ٿي جتي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه صدارت ڪئي۔ عالمي ايٿليٽن کان وزيراعليٰ مشعل وصول ڪئي جيڪا اميد، اتحاد ۽ اسپورٽس مين شِپ جي علامت آهي۔ وڏي وزير مراد علي شاهه پنهنجي خطاب ۾ چيو ڪراچي کي لڳ ڀڳ ويهن سالن کانپوءِ نيشمل گيمز جي ميزباني جو منفرد اعزاز حاصل ٿيو آهي تنهنڪري هن ايونٽ کي يادگار ۽ شاندار نموني سان ڪرڻ لازمي آهي۔ راندين جو فروغ نوجوانن کي صحتمند ۽ مثبت سرگرمين ڏانهن آڻڻ لاءِ ضروري آهي۔ 35هين نيشمل گيمز نه فقط سنڌ پر پوري پاڪستان لاءِ فخر جو لمحو هوندا. هن چيو ته پاڪستان جا نوجوان، خاص طور ڇوڪريون، غيرمعمولي همت ۽ قابليت رکن ٿيون۔ اسان کي پنهنجي ٻارن ۽ سندن ٽيلنٽ تي فخر آهي. وڏي وزير ٻڌايو ته 18 سالن بعد ڪراچي ۾ نيشمل گيمز جو انعقاد تاريخي اهميت رکي ٿو۔ اڄ اسين مزارِ قائد اڳيان بيٺا آهيون جتي 1948ع ۾ پهريون نيشمل اولمپڪس ٿيو۔ قائداعظم محمد علي جناح پاڻ پهرين ٽرافي عطا ڪئي جيڪا اڄ به ونر ٽيم کي ڏني ويندي آهي۔ مراد علي شاهه چيو ته ڪراچي ملڪ جي تاريخ ۾ سڀ کان وڌيڪ نيشمل گيمز جي ميزباني ڪئي آهي۔ سنڌ حڪومت، اسپورٽس ڊپارٽمينٽ ۽ انتظاميا مڪمل يقين ڏياري ٿي ته 35هين نيشمل گيمز شاندار ڪاميابي سان مڪمل ٿيندا. هن ڪراچي واسين کي وڏي انگ ۾ شموليت جي اپيل ڪندي چيو مون کي اميد آهي ته ڪراچي وارا هر اسٽيڊيم ڀري ڇڏيندا۔ هي گيمز پاڪستان جي تاريخ جا سڀ کان ڪامياب مقابلا هوندا. هن پاڪستان جي ايٿليٽ ارشد نديم جو حوالو ڏيندي چيو ته ملڪ مان عالمي معيار جو ٽيلنٽ پيدا ٿي رهيو آهي۔ ٽارچ ريلي جي روايت بابت ڳالهائيندي وڏي وزير ٻڌايو ته اولمپڪ مشعل جو آغاز يونان جي اولمپيا شهر مان ٿيو ۽ 1928 کان هر جديد اولمپڪس ۾ هي روايت جاري آهي۔ اج نيشمل گيمز جي مشعل ڪوئيٽا مان ڪراچي پهتي آهي هتان اها پشاور رواني ٿيندي جتي ايندڙ گيمز ٿيندا. هن چيو ته سنڌ حڪومت نيشمل گيمز لاءِ عالمي معيار جي تياريون ڪندي ۽ سڀني ايٿليٽن ۽ آفيسرن کي محفوظ، منظم ۽ ڀرپور سهولتون فراهم ڪندو۔ هن سنڌ اولمپڪ ايسوسيئيشن ۽ پاڪستان اولمپڪ ايسوسيئيشن جو پڻ ٿورا مڃيا ۽ پنهنجي تقرير “پاڪستان زندھ باد” سان مڪمل ڪئي۔ مشعل جو سفر، مزارِ قائد کان سمنڊ تائين: تقريب جي شروعات قومي تراني ۽ قرآن پاڪ جي تلاوت سان ٿي۔ بلوچستان اولمپڪ ايسوسيئيشن باضابطه طور مشعل وزيراعليٰ سنڌ حوالي ڪئي۔ هڪ جذباتي منظر ۾ وڏي وزير مشعل راندين واري صوبائي وزيرِ سردار محمد بخش خان مھر حوالي ڪئي جنهن کان پوءِ مشعل جو تاريخي سفر شروع ٿيو۔ مشعل ڪراچي جي اهم رستن تان گذرندي سمنڊ تائين ويندي ۽ پهريون ڀيرو عربي سمنڊ ۾ بحري جهاز ذريعي سفر ڪندي جنهن کان پوءِ اها ملڪ جي ٻين صوبن ۽ آخر ۾ خيبر پختونخوا پهچندي۔ 35هين نيشمل گيمز جو رنگين لوگو لانچ: وڏي وزير 1948ع واري تاريخي رڪارڊ کي اجاگر ڪندي گيمز جو رنگا رنگ لوگو پڻ لانچ ڪيو، اها سال جڏهن پهريون نيشمل گيمز پاڪستان ۾ آزاد ٿيڻ کان پوءِ ڪراچي ۾ ٿيا هئا۔ ميگا ايونٽ جي جھلڪيون: تقريباً 11000 ايٿليٽ ۽ آفيسر سڄي ملڪ مان شرڪت ڪندا جن ۾ فوج، نيوي، ايئر فورس، واپڊا، پوليس ۽ ايچ اي سي سميت سڀئي صوبائي ۽ وفاقي ادارا شامل آهن۔ 34 راندين، اولمپڪ ۽ نان اولمپڪ ۾ آرچري، ايٿليٽڪس، رويئنگ، رگبي ۽ ٻيا ڪيترائي مقابلا شامل هوندا۔ سنڌ حڪومت عالمي معيار مطابق لاجسٽڪس، رهائش، اينٽي هراسمنٽ ۽ ميڊيا ڪوريج لاءِ مڪمل ڪميٽيون قائم ڪري ڇڏيون آهن۔ گرينڊ فنالي، مشعل جي واپسي: ملڪ جو سفر مڪمل ڪرڻ کانپوءِ مشعل 6 ڊسمبر تي نئشنل اسٽيڊيم ڪراچي واپس ايندي جتي شاندار اوپننگ تقريب ٿيندي جنهن جي صدارت صدرِ پاڪستان آصف علي زرداري ڪندا۔ 13 ڊسمبر جي اختتامي تقريب ۾ وزيراعظم شهباز شريف خاص مهمان هوندا۔ وڏي وزير چيو ته ٽارچ ريلي ڪا رڳو رسمي تقريب نه آهي پر قومي ٻڌيءَ، ڀائپي ۽ اسپورٽس جي روح جو جشن آهي۔ ڪراچي هن وڏن راندين جي ميلو کي ليڊ ڪرڻ لاءِ مڪمل تيار آهي۔ آخر ۾ وڏي وزير اعلان ڪيو ته سنڌ اسپورٽس ڊپارٽمينٽ هر ٻن سالن کانپوءِ يوتھ اولمپڪس جو انعقاد ڪندو۔ تقريب ۾ صوبائي وزير سردار محمد بخش خان مھر، پاڪستان اولمپڪ ايسوسيئيشن جا صدر، سيڪريٽري اسپورٽس منور مهيسر ۽ ٻيا عملدار پڻ موجود هئا۔
عبدالرشيد چنا
ميڊيا ڪنسلٽنٽ، وزيراعليٰ سنڌ
ڪراچي (14 نومبر): وزيراعليٰ هائوس ۾ جمعي ڏينهن سفارتي سطح تي اهم ملاقاتون ٿيون جتي سنڌ جي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه هنگري، فرانس، نيدرلينڊس ۽ يورپي يونين جي سفيرن سان ٻه طرفي سهڪار، سيڙپڪاري، ورثي جي حفاظت ۽ سماجي ترقي بابت تفصيلي ڳالهه ٻولهه ڪئي۔ ملاقاتن ۾ صوبائي صلاحڪار سيّد قاسم نويد قمر، وڏي وزير جو سيڪريٽري عبدالرحيم شيخ، سينئر سفارتڪار، قونصل جنرل ۽ لاڳاپيل کاتن جا آفيسر پڻ موجود هئا۔ هنگري جي سفير سان ملاقات: وڏي وزير هنگري جي سفير ڊاڪٽر زولٽان ورگا سان پاڻي جي صفائي، سالڊ ويسٽ منيجمينٽ، ماحوليات ۽ ٽيڪنالاجي ۾ سهڪار بابت ڳالهه ٻولهه ڪئي۔ ڊپٽي هيڊ آف مشن ڊورا گنسبرگر ۽ آنرري قونصل جنرل مخدوم عمر شهريار پڻ ملاقات ۾ شامل هئا۔ ٻنهي ڌرين موئن جو دڙو، مڪلي، چوڪنڊي ۽ سنڌو تهذيب جي ٻين قديم ورثن جي ترقيءَ ۽ تحفظ بابت پڻ تفصيلي خيالن جو ڏي وٺ ڪيو۔ وڏي وزير چيو سنڌ جا ماڻهو 5 هزار سال پراڻي سنڌو تهذيب جا وارث آهن، اسان جو ورثو انسانيت جي ابتدائي تاريخ سان جڙيل آهي۔ هن وڌيڪ چيو ته سنڌ صوفين جي ڌرتي آهي جيڪا محبت، هم آهنگي ۽ بين المذاهب برداشت جو پيغام ڏئي ٿي۔ سنڌ ۾ صدين کان مختلف مذهبن جا ماڻهو ڀائپي سان گڏجي رهيا آهن۔ ٻنهي پاسن تعليم، ٽيڪنالاجي ۽ ماحوليات ۾ گڏيل ورڪنگ گروپ ٺاهڻ تي پڻ ڳالهايو۔ هنگري جي سفير سنڌ سان لاڳاپن کي وڌيڪ مضبوط ڪرڻ ۾ دلچسپي ظاهر ڪئي۔ فرانس جي سفير سان ملاقات: وڏي وزير فرانس جي سفير نڪولاگالي ۽ قونصل جنرل اليڪسي چاٽاهٽنسڪي سان آرڪيالاجي، ثقافت، سيڙپڪاري ۽ ڪيپيسيٽي بلڊنگ بابت ڳالهه ٻولهه ڪئي۔ پيرس جي ايشيائي تهذيبن جي عجائب گهر بابت پڻ خيالن جو ڏي وٺ ٿيو ۽ ثقافتي مٽاسٽا وڌائڻ تي اتفاق ڪيو ويو۔ فرانسيسي سفير سنڌ جي آرڪيالاجيڪل ورثي جي حفاظت ۾ خاص دلچسپي ظاهر ڪئي۔ وڏي وزير چيو سنڌ ۾ فرانسيسي ڪمپنين لاءِ خاص ڪري قابل تجديد توانائي ۽ شهري ترقي ۾ وڏا موقعا موجود آهن۔ هن زراعت ۽ کير جي شعبي ۾ گڏيل ڪم جي تجويز ڏني جنهن تي فرانس جي سفير خاص طور تي معدنيات جي شعبي ۾ سٺي دلچسپي ڏيکاري۔ وڏي وزير انويسٽمينٽ ڊپارٽمينٽ کي هدايت ڪئي ته ترجيحي منصوبن جي فهرست فرانسيسي سفارتخاني سان شيئر ڪئي وڃي۔ نيدرلينڊس جي سفير سان ملاقات: انکانپوءِ وڏي وزير نيدرلينڊ جي سفير رابرٽ-يان سگرٽ، فرسٽ سيڪريٽري اليگزينڊر آڪربوم ۽ آنرري قونصل جنرل طارق خان سان ملاقات ڪئي۔ ملاقات ۾ ٻه طرفي معاشي سهڪار، پاڻي جي انتظام، زراعت، قابل تجديد توانائي ۽ تعليم تي ڌيان ڏنو ويو۔ وڏي وزير چيو ڪراچي هڪ وڏو بندرگاهي شهر آهي هتي سيڙپڪاري جا وڏا موقعا موجود آهن جڏهن ته سنڌ جو پي پي پي ماڊل دنيا جي بهترين ماڊلن مان هڪ آهي۔ هن ڊچ ڪمپنين کي صلاح ڏني ته هو مال کي پالڻ، کير ۽ ڊيري جي پيداوار، ۽ قابلِ تجديد توانائي ۾ موجود موقعن کي به ڄاڻين ۽ کين يقين ڏياريو ته ممڪن سيڙپڪارن کي مڪمل سهولتون فراهم ڪيون وينديون. ڊچ سفير گهڻن شعبن ۾ سيڙپڪاري وڌائڻ لاءِ پڪو دلچسپي ظاهر ڪئي ۽ سنڌ جي واپاري ماحول جي ساراهه پڻ ڪئي. يورپي يونين جو سفير: وڏي وزير سيد مراد علي شاهه يورپي يونين جي سفير رائمونڊس ڪاروبلس سان ملاقات ڪئي جنهن ۾ ٻنهي ڌرين وچ ۾ ٻه طرفي تعلقات، سيڙپڪاري، ۽ جاري ترقياتي سهڪار تي ڳالهيون ٿيون۔ يورپي يونين جي سفير وڏي وزير کي آگاهه ڪيو ته يورپي سيڙپڪارن جو هڪ وفد جلد پاڪستان جو دورو ڪندو۔ وڏي وزير هن قدم کي ڀليڪار ڪندي چيو اسان يورپي سيڙپڪارن جو انتظار ڪري رهيا آهيون انهن جو دورو سنڌ ۾ نيون سيڙپڪاري معاهدا پيدا ڪرڻ ۾ مدد ڏيندو. ٻنهي ڌرين ماربل، گرينائيٽ، معدنيات ۽ ٻين قيمتي شعبن ۾ موقعن تي به بحث ڪيو۔ وڏي وزير سفير کي ٻوڏ متاثر ضلعن ۾ جاري بحالي جي ڪم بابت بريف ڪيو ۽ يورپي يونين جي مضبوط سهڪار جي ساراهه ڪئي يورپي يونين سنڌ ۾ ٻوڏ متاثر علائقن جي بحالي ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو آهي. تعليم، صحت ۽ مهارت وڌائڻ وارن پروگرامز ۾ تعاون تي پڻ ڳالهه ٻولهه ٿي ۽ ماڻهن جي وچ ۾ رابطن کي وڌائڻ جي ضرورت تي زور ڏنو ويو۔ وڏي وزير مذهبي هم آهنگي جي گهري ثقافت کي اجاگر ڪندي چيو سڄي دنيا ۾ مذهب، فرقو يا قوميت جي بنياد تي تقسيم پيدا ٿيندي آهي پر سنڌ هميشه برداشت ۽ گڏيل زندگي جي سرزمين رهي آهي. هن وڌيڪ چيو ته سنڌ واحد صوبو آهي جتي اقليتي برادريون عام سيٽن تي پڻ چونڊون وڙهنديون آهن۔ يورپي يونين جو سفير سنڌ جي جاري ترقياتي قدمن ۾ گهري دلچسپي ظاهر ڪئي ۽ ٻنهي ڌرين تعاون کي وڌيڪ مضبوط ڪرڻ جو عزم ورجائو۔ انهن ملاقاتن ذريعي سنڌ ۽ ان جا بين الاقوامي شراڪتدار هنگري، فرانس، نيدرلينڊس ۽ يورپي يونين سيڙپڪاري، ورثي جي حفاظت، ثقافت، قابلِ تجديد توانائي، زراعت، تعليم، پاڻي جي انتظام، ۽ اقتصادي ترقي ۾ تعاون کي وڌيڪ مضبوط ڪرڻ تي اتفاق ڪيو۔ وڏي وزير سيد مراد علي شاهه سڀني دورو ڪندڙ سفيرن کي يقين ڏياريو ته سنڌ حڪومت غيرملڪي سيڙپڪارن ۽ ترقياتي شراڪتدارن کي مڪمل سهولت، شفافيت ۽ حفاظت فراهم ڪرڻ لاءِ پرعزم آهي۔
عبدالرشيد چنا
ميڊيا ڪنسلٽنٽ، وزيراعليٰ سنڌ
