ڪراچي، ٢٨ آڪٽوبر ٢٠٢٥ — ٻن ڏينهن تي مشتمل ٧هين ڪراچي انٽرنيشنل واٽر ڪانفرنس (KIWC)، جنهن جو عنوان هو “پاڻي، ماڻهو، صحت – ٻوڏن سان منهن ڏيڻ”، اڄ هتي حِسار فائونڊيشن ۽ ڪراچي اسڪول آف بزنس اينڊ ليڊرشپ جي گڏيل اهتمام هيٺ شروع ٿي.
هي ڪانفرنس حڪومت جي نمائندن، بين الاقوامي ماهرن، شهري سماج جي اڳواڻن، نجي شعبي جي ڪارڪنن، علمي حلقن ۽ نوجوانن کي گڏ آندو ته جيئن پاڻي جي سلامتي، صحتِ عامه ۽ آبهوا جي تبديليءَ سان لاڳاپيل موافقت تي غور ويچار ڪري سگهجي.
افتتاحي اجلاس ۾ حِسار فائونڊيشن جي پاڻي، خوراڪ ۽ گذر بسر جي شعبي ۾ اڳواڻ تنظيم طور ارتقا تي روشني وڌي وئي. پنهنجي افتتاحي تقرير ۾ حِسار فائونڊيشن جي باني ۽ چيئرپرسن سيمي ڪمال چيو ته هي ڪانفرنس هڪ نازڪ موڙ تي ٿي رهي آهي، ۽ اها فطرت تي ٻڌل حلن ڏانهن واپسيءَ جي هڪ پڪاري آهي. سيمي ڪمال “Think Global, Act Local” مان “Think Local, Act Global” ڏانهن سوچ ۾ تبديليءَ جي ڳالهه ڪئي.
سيمي ڪمال جي تقرير کان پوءِ، نادره پنجواڻي، پنجواڻي چيريٽيبل فائونڊيشن ۽ ٽرسٽن جي باني ۽ مئنيجنگ ٽرسٽي، پنجواڻي–حِسار واٽر انسٽيٽيوٽ جي ارتقا تي روشني وڌي، جنهن هاڻي پاڪستان جو اهم ترين پاڻيءَ جو تحقيقي ادارو بڻجي ويو آهي.
اشرف ڪپاديا، حِسار فائونڊيشن جي اڳوڻي چيئرمين، فائونڊيشن جي ٻه ڏهاڪا ڊگهي سفر تي تبصرو ڪيو.
پهرين سيشن جي پڄاڻي سنا ڪوزر، ڊائريڪٽر خارجي تعلقات، جي تقرير سان ٿي، جنهن ڪراچي انٽرنيشنل واٽر ڪانفرنس جي ٢٠١٣ کان اڄ تائين جي سفر جو احوال پيش ڪيو، جڏهن ته سيمي ڪمال ٧هين KIWC جي موضوع، ڍانچي ۽ سيشنز جي وهڪري بابت تفصيل سان ٻڌايو.
ٻيو پلينري سيشن “شهرين جو ڪميشن براءِ ٻوڏ: پاڻي، ماڻهو ۽ صحت تي اثر” جي عنوان سان هو، جنهن جي صدارت سينيٽر مشاهد حسين ڪئي. هن جاندار سيشن ۾ خاص طور نوجوانن جي خيالن کي اهميت ڏني وئي ته جيئن ڪانفرنس جي موضوع “پاڻي، ماڻهو ۽ صحت” جي ضرورت ۽ ان جي پاڪستان ۽ خطي سان لاڳاپي کي اجاگر ڪري سگهجي.
سيشن جي شروعات هڪ وڊيو سان ٿي، جنهن ۾ سوال ڪيو ويو: “اَپ اسان لاءِ ڪهڙي دنيا ڇڏي رهيا آهيو؟”
هن موضوع تي مختلف پاسن کان ڳالهائيندڙن ۾ احسان لغاري، رفعت عالم، ياسمين قاضي، نعمان احمد، عافيه سلام، حماد ن خان، ۽ سيده ملايڪه زهره شامل هئا. سيشن جي پڄاڻي سينيٽر جاويد جبار، سينيٽر مشاهد حسين ۽ سيمي ڪمال جي خيالن سان ٿي. جاويد جبار مقامي حڪومت جي ڪردار تي زور ڏنو، جڏهن ته مشاهد حسين چيو ته پاڪستان هر قدرتي آفت کان پوءِ ساڳي طرزِ عمل اختيار ڪري ٿو – ٽن “سي” سان: تعزيت (Condolence)، معاوضو (Compensation)، ۽ پرڏيهي ادارن جي عزم (Commitment). پر ڊگهي عرصي ۾ هي طريقو ملڪ لاءِ ڪارگر ناهي.
ان کان علاوه، “پاڻي ماڻهن لاءِ”، “پاڻي صحت لاءِ” ۽ “پاڻي ۾ انصاف” جي موضوعن تي سيشنز به ٿيا. جن ۾ بحث ٿيل اهم عنوان هئا: “ڏکڻ-ڏکڻ تعاون جو واڌارو”، صحت ۽ خوراڪ جي سلامتي، نجي شعبي جو ڪردار، ٻوڏن دوران پاڻيءَ سان لاڳاپيل بيماريون، ۽ سنڌو پاڻيءَ جو معاهدو ۽ ان جو ورهاست وارو ايڪارد.
نمايان ڳالهائيندڙن ۾ ڊاڪٽر پرويز امير، ڊاڪٽر اولاد حسين، ڊاڪٽر عڪيصه بحري، جوهان گيلي، ڊاڪٽر فضيلده نبي، ڊاڪٽر محمد اشرف، ڊاڪٽر جئي داس، بشير انجم، فرح ناز، محمود نواز شاه، ڊاڪٽر سونيا مرشد، علي توقير شيخ، فواد سومرو، نازش شيخه، امير مسعود، وقار حسين، عمران اسلم، عائشه عزيز، شهرخ نديم، سمين آخوند، ڊاڪٽر ڊي. ايس. اڪرم، شازينه مسعود، ڊاڪٽر عافيه ظفر، ڊاڪٽر ظاهر گل، ڊاڪٽر عبيد امان برڪي، ڊاڪٽر لبنيٰ ناز، ڊاڪٽر سيد عزيزالرب، ناصر پنهوار، رشيده دوحاد ۽ فيض ڪڪر شامل هئا.
